کتاب جنگ نرم 5 : براندازی نرم در کشورهای مدل «براندازی نرم» مفهومی است که خصوصاً در چند سال گذشته، جایگاه مهمی را در ادبیات روابط بین‌الملل به خود اختصاص داده است. ناآرامی‌های سالیان اخیر در برخی جمهوری‌های برجای مانده از میراث شوروی سابق و نوع تحولات و شیوه تغییرات حکومتی حاصله، وجه نرم‌تری از اعمال نفوذ به قصد تغییر ساختار در کشور هدف را نمایان کرد. کتاب حاضر تلاش دارد تا در چهار بخش به وجوهی از این مفهوم بپردازد و با استناد به وقایع تاریخی و سیاست‌های اعلام شده، مفهوم مذکور را مورد ارزیابی دقیق قرار دهد. در این راستا بخش نخست با تلخیص پژوهشی مفصل با عنوان «ایجاد شبکه‌هایی از مسلمانان میانه» که از سوی مرکز سیاست عمومی خاورمیانه مؤسسه رند در سال ۲۰۰۷ به چاپ رسیده، توصیه‌های کارشناسان این مرکز به سیاستمداران آمریکا جهت اتخاذ سیاست‌های موفق جنگ سرد علیه کشورها و جوامع مسلمان را مورد ارزیابی قرار داده، نشان می‌دهد که متفکران این مرکز معتقدند حضور کاتالیزورهای خارجی، ایجاد و تقویت شبکه‌های میانه‌رو در جهان اسلام را تسریع خواهد نمود. در بخش دوم، به مطالعه موردی گرجستان و انقلاب گل سرخ آن‌که در سال ۲۰۰۳ صورت پذیرفت، می‌پردازد. این بخش، به زمینه‌های سیاسی و اجتماعی کشور گرجستان بیش از انقلاب، قدرت اعتراضات پس از تقلب در انتخابات، بازیگران اصلی و کلیدی در سرنگونی دولت شواردنادزه و خصوصاً نقش سازمان‌های غیردولتی غربی که با کمک‌های فکر و مالی خود به مخالفان دولت، سبب سهولت تغییر نظام در این کشورشدند، توجه می‌نماید. بخش سوم کتاب، براندازی نرم در جمهوری لتونی را از نگاه یک کارشناس موافق این انقلاب به تماشا می‌نشیند. با این حال، مطالب مهم و قابل توجهی درخصوص چگونگی شکل‌گیری اعتراضات و نحوه تمرکز و اقتدار یافتن آنها عنوان می‌شود که اگرچه به‌واسطه ترجمه عینی متن با حفظ لحن و جملات به کار رفته، دیدگاه یک حامی این رویدادها را بیان می‌دارد و نه یک کارشناس ایرانی منتقد، اما به خوبی می‌تواند نحوه شکل‌گیری مبارزات و اعتراضات را به خواننده نشان دهد. لذا باید توجه نمود مطالب این بخش به عنوان تأیید دیدگاه نویسنده نیست و تنها نمایانگر سیر منطقی شکل‌گیری براندازی نرم در این جمهوری است. بخش چهارم و انتهایی کتاب نیز ماجرای سه ساله حکومت آلنده و نحوه سرنگونی دولت وی در دهه ۷۰ قرن بیستم را مورد بررسی قرار می‌دهد. هرچند به‌واسطه کمبود منابع مستند، تفوق ادبیات چپ بر قسمت‌هایی از این بخش مشهود است، اما مؤلف، به خوبی توانسته خواننده را با دلایل اصلی ناکامی آلنده، میزان نفوذ سازمان‌های جاسوسی‌ آمریکا و نوع رفتار طبقه‌های اجتماعی و اقتصادی شیلی در برابر امواج تغییر آشنا سازد. فهرست بخش نخست: نگاهی به پروژه آمریکایی ایجاد شبکه‌هایی از مسلمانان میانه‌رو ۱۱ مقدمه ۱۳ اول) تجربه دوران جنگ سرد ۱۴ دوم) شباهت‌ها و تفاوت‌های جنگ سرد و چالش‌های کنونی در جهان اسلام ۱۹ سوم) تلاش‌های دولت آمریکا برای مقابله با افراط‌گرایی ۲۰ چهارم) نقشه راه برای ایجاد شبکه‌های میانه‌رو در جهان اسلام ۲۳ پنجم) مسلمانان اروپا، جنوب شرق آسیا و خاورمیانه، و شبکه‌سازی ۳۲ ششم) مسلمانان سکولار به عنوان یکی از عوامل مهم در شبکه‌سازی ۳۷ هفتم) نتیجه‌گیری ۳۹ بخش دوم: براندازی نرم: مطالعه موردی گرجستان ۴۵ فصل اول) نگاهی کلی به گرجستان ۴۷ فصل دوم) بررسی پیش‌زمینه‌ها و علل بروز ناآرامی در گرجستان ۵۲ فصل سوم) شناسایی بازیگران مؤثر داخلی یا خارجی در بروز ناآرامی در گرجستان ۶۱ فصل چهارم) بررسی اجمالی تحولات و مؤلفه‌های مؤثر نظام جهانی در زمان شکل‌گیری انقلاب گل‌سرخ ۶۵ فصل پنجم) بررسی پارامترهای سیاسی گرجستان به هنگام آغاز نشانه‌های ناآرامی ۶۸ فصل ششم) بررسی پارامترهای اقتصادی و اجتماعی گرجستان به هنگام آغاز نشانه‌های ناآرامی ۷۴ فصل هفتم) بررسی انتظارات انقلابیون از نظام حاکم ۷۸ فصل هشتم) بررسی ابزارهای مورد استفاده مخالفان جهت برقراری ارتباط با افکار عمومی ۸۰ فصل نهم) جمع‌بندی و ارزیابی ۸۳ بخش سوم: براندازی نرم: مطالعه موردی لتونی ۸۷ مقدمه ۸۹ فصل اول: مقاومت و مخالفت با حاکمیت شوروی قبل از سال ۱۹۸۷ ۹۲ فصل دوم: تظاهرات اعتراض‌آمیز ۹۹ فصل سوم: بیداری ۱۰۴ فصل چهارم: از مخالفت تا دفاع ۱۱۹ فصل پنجم: بحران ژانویه ۱۲۲ فصل ششم: حرکت به سمت دفاع مدنی ۱۲۸ فصل هفتم: علل و دورنمای سیاست غیرخشونت‌آمیز در لتونی ۱۳۲ بخش چهارم: براندازی نرم: مطالعه موردی شیلی ۱۳۹ مقدمه ۱۴۱ فصل اول: نگاهی تاریخی ۱۴۹ اول: شیلی در یک نگاه، از آغاز تا امروز ۱۴۹ دوم: پیش‌ زمینه‌ها و بازیگران مؤثر داخلی و خارجی در ناآرامی‌ها ۱۵۴ فصل دوم: نگاهی تحلیلی ۱۶۳ اول: شرایط و اوضاع سیاسی کشور شیلی به هنگام آغاز نشانه‌های ناآرامی ۱۶۳ دوم: اوضاع اقتصادی کشور شیلی به هنگام آغاز نشانه‌های ناآرامی ۱۷۲ سوم: اوضاع اجتماعی کشور شیلی به هنگام آغاز نشانه‌های ناآرامی ۱۸۳ چهارم: انتظارات و اهداف گروه شورشی از نظام حاکم ۱۹۲ پنجم: مواضع و ابزار بازیگران داخلی به هنگام وقوع ناآرامی ۱۹۷ ششم: مواضع و ابزار بازیگران ثالث؛ نقش آمریکا در کودتای شیلی و میزان تأثیرپذیری بازیگران داخلی ۲۱۵ هفتم: میزان اقبال مردم و گروه‌های سیاسی نسبت به دیدگاه و عملکرد شورشیان ۲۳۰ فصل سوم: پس از ناآرامی ۲۳۵ اول: اقدامات شورشیان پس از براندازی دولت سالوادور آلنده ۲۳۵ دوم: نگاهی به وضعیت سیاسی، اقتصادی و اجتماعی شیلی پس از دوران ناآرامی ۲۳۹ سوم: رفتار و تعامل بازیگران خارجی، به‌ویژه آمریکا با نظام جدید حاکم بر کشور ۲۴۷ پایان سخن ۲۵۲