کتاب مرجع سیاست نفت این روزها به زحمت می‌توان روزنامه‌ای را پیدا یا برنامة اخباری را از تلویزیون تماشا کرد که یکی از ماجراهای اصلی آن از جنبه‌ای با نفت سروکار نداشته باشد. از بی‌ثباتی در خاورمیانه گرفته تا سقوط بازار سهام و نگرانی از سلامت اقتصاد جهان، تا جنگ‌هایی که ظاهراً به شکل غیرمنتظره‌ای در گوشه گوشة جهان درمی‌گیرند و بحث و گفتگوها دربارة گرم شدن هوای زمین و حتی گمانه‌زنی دربارة سرنوشت نوع بشر، معمولاً نفت در پس‌زمینة ماجرا موج می‌زند. برای بسیاری، بازارهای نفت و پیوندهایی که این بازارها با کل طیف رویدادها دارند همچنان چیزی است که از آن سر درنمی‌آورند. متأسفانه بیشتر اطلاعاتی که به‌راحتی دربارة نفت به‌دست می‌آید به‌شدت مخدوش است. کل سایت‌های اینترنتیِ توطئه‌باور تصویری به‌دست می‌دهند که براساس آن، خودی‌های بی‌رحم و دیکتاتورهای بی‌پروا هرجور که خوش داشته باشند بازارهای انرژی را بازیچة دست خود می‌سازند. فصل‌های بیست‌ونه‌گانة کتاب حاضر که به قلم خبرگان برجستة این حوزه نوشته شده‌اند سعی در روشنگری و رفع ابهامات موجود دارند. گرچه شاید برآوردهای این خبرگان، شورانگیزی حرف‌های بسیاری از صاحب‌نظران عامه‌پسند را نداشته باشد خوانندگان جدی، در سال‌های آینده بینش‌های آنها را از حیث فراهم ساختن چارچوبی برای درک بسیاری از رویدادهای روز فوق‌العاده ارزشمند خواهند یافت. این کتاب به چند بخش تقسیم شده است. بخش نخست، مروری کلی بر ابعاد سیاسی بنیادی عرضة نفت دارد. برخی از پرسش‌های اصلی که در این بخش بدان‌ها پرداخته شده است از این قرار است: آیا نفت جهان در حال پایان یافتن است؟ اگر چنین است آیا علت آن، کمبود فیزیکی است یا درماندگی سیاسی/ شکست سیاست‌ها؟ چرا بسیاری از کشورهای تولیدکنندة نفت در جهان در حال توسعه چنین دچار بی‌ثباتی هستند؟ آیا می‌توان کاری کرد که بازارهای نفت ثبات بیشتری به نظام جهانی ببخشند؟ در بخش دوم، برخی از پاسخ‌های سیاسی به تحولات مرتبط با نفت به بررسی گذاشته می‌شود. پرسش‌های اصلی این بخش، به نقش روند سیاسی در توسعة منابع انرژی جایگزین بازمی‌گردد. در این بخش، شیوه‌های گوناگونی که کشورها در رویکرد به امنیت انرژی‌شان درپیش گرفته‌اند و نیز مشکل تغییر آب‌وهوای زمین به ارزیابی گذاشته می‌شود. بخش دوم با این پرسش برانگیزنده پایان می‌یابد که آیا به‌راستی حکومت‌ها نیازی دارند که برای نفت دست به جنگ بزنند؟ تولید نفت، بازارهای انرژی و محیط سیاسی، الگوهای منطقه‌ای متمایزی پدید می‌آورند. بخش سوم، به بررسی نفت و قدرت سیاسی در آفریقا، آمریکای لاتین، خاورمیانه و جنوب شرقی آسیا اختصاص دارد. در بخش چهارم نیز ازطریق یک رشته نمونه‌پژوهی‌ها دربارة کشورهای مشخصی چون عراق، ایران، عربستان سعودی، مصر، روسیه و برزیل، برخی از مضامین منطقه‌ای اصلی تعمیم یافته‌ است. بخش پایانی کتاب نیز نگاه به آینده دارد: آیا نفت برای بسیاری از کشورها همچنان حکم بلا و نفرین را خواهد داشت؟ رشد و بالندگی چین چه تأثیری بر قیمت‌ها و فراهم بودن نفت خواهد گذاشت؟ آیا صندوق‌های سرمایه‌گذاری دولتی که منابع‌شان از نفت تأمین می‌شود به ثبات جهان کمک خواهند کرد یا به تنش‌های سیاسی میان کشورهای مصرف‌کننده و تولیدکننده دامن خواهند زد؟ آیا بازارهای ناپایدار نفت، دلار آمریکا و نیز نظام مالی جهان را متزلزل خواهد کرد؟ شاید به شکلی مناسب، کتاب حاضر با برآوردی دربارة آیندة نفت در جهانی که انتشار کربن را محدود ساخته است پایان می‌یابد. در مجموع، جُستارهای کتاب حاضر کل طیف سیاست نفت را پوشش می‌دهند. امیدواریم این جُستارها به روشن ساختن این موضوع حیاتی که هنوز اغلب به‌درستی شناخته نشده است کمک کنند. این کتاب بیانگر موضع‌گیری سیاسی یا ایدئولوژیک خاصی نیست بلکه هر یک از نویسندگان سعی واقع‌بینانه‌ای در شناخت عمیق‌تر پیچیدگی و ظرافت نیروهایی به‌عمل آورده است که در اغلب قریب به اتفاق موارد سیاست‌گذاران چهار گوشة جهان را اغفال کرده‌اند. کتاب مرجع سیاست نفت توسط رابرت لونی و ترجمه علیرضا طیب توسط انتشارات ابرار معاصر تهران منشر شده است.