کتاب رهیافتی بر اخلاق و تربیت اسلامی تجارب انباشته تاریخی بشر گویای این مطلب است که هر جامعهای از مقوله اخلاق و اهتمام به آن فاصله بگیرد، متحمل خسارتهای جبران ناپذیری خواهد شد و همین توجه انسان به اخلاق و تأثیر اخلاق در همه ابعاد زندگی انسان به مرور باعث ارائه نظامهای اخلاقی از سوی مکاتب مختلف شده است و نظام اخلاقی اسلام را با جهت گیری قوی اخلاقی و تربیتی پیامبر عظیم الشأن اسلام که فرمود: «انی بعثت لا تمم مکارم الأخلاق» میتوان از کامل ترین نظامهای اخلاقی موجود دانست. کاوش در هر نظام اخلاقی از جمله نظام اخلاقی اسلام ، نیازمند تحقیق در حوزه مبانی و پیش فرضها، مفاهیم و گزارهها، گستره و قلمرو دانش اخلاق است که مولف تلاش کرده است در این کتاب، پاسخگوی بخشی از آن باشد. این کتاب در چهار بخش کلی تدوین شده است: بخش اول: شامل مباحث مقدماتی و تبیین بعضی از واژهها و اصطلاحات اساسی در دانش اخلاق است. در بخش دوم: خدا باوری و جایگاه آن در تربیت اخلاقی مورد بحث قرار میگیرد و در ادامه بحث خودشناسی و جایگاه آن در تربیت اخلاقی بیان میشود. بخش سوم: عوامل احیا و رشد فضایل اخلاقی، مفاهیمی از منشهای بندگی مانند اخلاص، توکل، حسن ظن، رضا، خشوع، بیم و امید، شکر و مفاهیمی از فضیلتهای فردی و اجتماعی مانند عزت، قناعت، خدمت رسانی، عفو، وفای به عهد، فروتنی، سلام کردن، رازداری، حیا، صبر و ... تبیین میشود. بخش چهارم: مولف در این بخش هم به بیان عوامل رذیلتهای اخلاقی و بعضی از رذایل اخلاقی و نحوه پیشگیری از آنها میپردازد.